Uw favoriete hocus-pocus-chemicaliënfotograaf
Heb ik onder een steen gelegen? Is er iets met me?
Al ruim 30 jaar zijn er experimenten met koffie als ontwikkelaar voor foto-film. En ik wist van niks. Koffie? Er is zelfs een prachtige naam voor het gebruikte spul: caffenol. Niemand vertelt me ooit wat!
Hoe dan ook, ik kwam er eind vorig jaar op eigen houtje achter – dat dan weer wel. Er is ook genoeg informatie te vinden. Er zijn zelfs caffenol-groepen op social media. Appeltje-eitje dus! Je vindt recepten, ontwikkeltijden, you name it. En iedereen waarschuwt dat je het allemaal zelf moet uitzoeken.
Oké, daar gaan we. Ik gebruik een recept van de website van Rob Doolaard: https://tinyurl.com/2mbjorsv.
Op de site staan verschillende recepten, maar vergelijkend recept-onderzoek leert me dat ik het best kan beginnen met ‘caffenol CH’. Geen idee wat die CH betekent.
Meteen ook het eerste probleem. Er moet soda in, maar dan wel de Amerikaanse ‘washing-soda’-variant. Onze eigen kristalsoda kan ook, maar dan moet je 2,7 keer zoveel gebruiken. In mijn keukenkastje staat kristalsoda ‘extra geconcentreerd’. Maar wat betekent dat? Minder water? Of meer waskracht? Geen idee. Ik koos voor de eerste variant: dus niet vermenigvuldigen met 2,7. Zonder te weten waarvoor die soda in de caffenol zit …
Hocus pocus
Je mengt oploskoffie, vitamine C-poeder, soda en jozo-zout in de juiste hoeveelheid en in de goede volgorde. Bij 26 graden C. gaat dat prima. Het wordt een mooi donkerbruin soepje en je krijgt meteen zin in koffie. Laat het spul afkoelen (20 graden) en je kan ontwikkelen. Ik heb voor dit experiment Fomapan 400 rolfilm aangeschaft, dan kunnen de dure Ilford Delta’s en Rollei-films nog even in de vriezer blijven. We beginnen met 15 minuten ontwikkeltijd.
En jawel hoor: het werkt! Twee resultaten, camera Pentacon Six met Pentaconlens 1:2,8 – f 80. Die camera heeft geen belichtingsmeter; misschien heb ik wat krap belicht.
Scans van de negatieven: Epson V700. | Locatie: algemene begraafplaats Doesburg.
De film oogt wat bruinig en heeft naar mijn smaak te weinig contrast in de negatieven. Komt dat door de soda? De volgende keer gebruik de factor 2,7.